Podstawowe problemy z ortografią wśród uczniów klas I – III

Dziecko postrzega zapisany wyraz wzrokowo i wymawia go. Wymówiony wyraz kojarzy z akustycznym wyobrażeniem słuchowym , a później z jego obrazem. Zapisanie wyrazu wzmacnia więc zapamiętanie obrazu graficznego i ruchowego. Przy takim połączeniu czynności powstają w umyśle dziecka skojarzenia pomiędzy spostrzeżeniami wzrokowymi, słuchowymi i  ruchowymi narządów mowy oraz ruchów ręki.

[heart_this]

Podstawowe problemy z ortografią wśród uczniów klas I – III

Podstawową umiejętnością w wieku wczesnoszkolnym jest umiejętność czytania i pisania. Główną przyczyną niepowodzeń w nauce tych dwóch umiejętności jest brak koncentracji. Brak koncentracji powoduje błędne, lub niedokładne zapamiętanie wyrazu i popełnianie błędów podczas stosowania zasad ortografii.

Często zdarza się też, że uczniowie znają zasady ortograficzne, a zupełnie nie potrafią zastosować ich w zapisywanych wyrazach. Mówimy wtedy o zaburzeniach procesów psychologicznych tzn, że uczeń np. może nie zapamiętać obrazu graficznego, nieuważnie słucha nauczyciela, nieumiejętnie przeprowadza kolejne operacje myślowe, nieprawidłowo postrzega. Czasami przyczyną są:

• dysgrafia (zaburzenia motoryki),
• dysortografia (poprawna znajomość zasad ortografii, ale nieumiejętność ich stosowania – odtwarzania wyrazów o pisowni fonetycznej),
• przyczyny zewnętrzne (zaniedbania nauczyciela, źle przeprowadzona obserwacja, mało ćwiczeń, pośpiech w realizacji materiału, brak systematyczności).

Metody i zasady nauczania ortografii w klasach I – III

Zasady nauczania ortografii stosowane są przez nauczyciela z konieczności spowodowanej właściwościami psychofizycznymi uczniów. Zasada systematyczności, stopniowania trudności, kontroli i oceny postępów jest na pewno dla wszystkich zrozumiała. Tylko systematyczne nauczenia ortografii, rytmiczna realizacja materiału, racjonalny dobór trudności tego materiału do dojrzałości dzieci oraz systematyczne kontrolowanie postępów uczniów gwarantuje „ogarnięcie” znajomości zasad ortograficznych i umiejętności ich stosowania. Pozwala też na niwelowanie, na bieżąco wszelkich niedociągnięć u pojedynczych uczniów.

Zasada profilaktyki to zapobieganie błędom polegające na stałym kontrolowaniu przez nauczyciela poprawnego zapisu nowych i trudnych wyrazów, przyzwyczajania uczniów do zgłaszania swoich wątpliwości, samokontroli pisanego tekstu. Nauczyciel nie powinien więc w żaden sposób upominać dziecka pytającego o to dlaczego dany wyraz piszemy tak, a nie inaczej. Jeśli wyraz jest już dobrze znany, może zlecić uczniowi np. sprawdzenie go w słowniku nie odpowiadając wprost na jego pytanie. Później może zalecić zapisanie wyrazu na tablicy w poprawnej formie, by utrwaliła się ona także w pamięci innych dzieci.

Zasada poglądowości wymaga właściwego doboru i celowego wykorzystania wszystkich dostępnych środków dydaktycznych, które mogą pomóc uczniom skupić uwagę, zapamiętać obraz wyrazów, formułować właściwe wnioski ortograficzne. Środki dydaktyczne mogą być „gotowe”, przygotowane przez nauczyciela, lub samych uczniów. Każde z tych rozwiązań jest celowe, nawet jeśli wiąże się się z większą ilością pracy w domu! Wpajanie dzieciom „suchych” ortograficznych formułek nie tylko nie byłoby skuteczne, ale bardzo szybko zniechęciłoby je do nauki ortografii i poprawnej pisowni  w ogóle.

Zasada aktywności polega na zaangażowaniu maksymalnie każdego ucznia w uczestnictwo w ćwiczeniach ortograficznych. Każdy uczeń powinien być zaangażowany i zainteresowany treścią przekazywanych przez nauczyciela zasad a także sposobem ich wykonania.

Jednak by nauczenie ortografii było skuteczne, ważne jest by do stosowanych zasad dołączyć odpowiednią metodę: indukcji, dedukcji, lub analogii.