
Bariery komunikacyjne
Na pewno nie raz spotkałeś się ze stwierdzeniem rozmówcy: „widzę, ze się nie zrozumiemy”, lub „widzę, że się nie dogadamy”. Bardzo możliwe, że Twój organizm obronił się naturalnie przed możliwością samokrytyki, a winą za taki stan rzeczy obarczyłeś rozmówcę. Aby być jednak zupełnie fair wobec samego siebie, zrób rachunek sumienia, być może i z Twojej strony coś poszło nie tak?
[heart_this]
Jakie zachowania mogą zakłócać poprawną komunikację?
- Osądzanie rozmówcy: krytykowanie, obrażanie, orzekanie, chwalenie w celu zganienia lub manipulacji np. w miarę dobrze ci to wyszło, ale chyba jakbyś się postarał mógłbyś zrobić to lepiej).
- Decydowanie za rozmówcę: rozkazywanie, grożenie, moralizowanie, niewłaściwe zadawanie pytań.
- Uciekanie od problemu rozmówcy: doradzanie, zmiana tematu, logiczne argumentowanie, pocieszanie.
- Polaryzacja: tendencja do wyrażania skrajnych opinii,
- Etykietowanie: widzenie problemów przez ich nazywanie, a nie analizowanie,
- Mieszanie faktów i wniosków: traktowanie wniosków na równi z rzeczywistymi faktami,
- Przesadna pewność siebie: przypisywanie sobie cech eksperta znającego się na wszystkich problemach,
- Statyczna ocena: brak umiejętności weryfikacji opinii dotyczących nieustannie zmieniających się elementów rzeczywistości,
- Klasyfikowanie i nieodróżnianie: przypisywanie ludziom i zdarzeniom tych samych cech, klasyfikowanie ich i kategoryzowanie
Bariery komunikacyjne i możliwe sposoby ich przezwyciężania
Podstawą do przezwyciężenia przeszkód stojących na drodze do zrozumienia i poprawnej komunikacji z rozmówcą jest rozpoznanie problemu i podjęcie odpowiedniego działania.
- Różnice w spostrzeganiu – wynikają z różnej wiedzy i różnego doświadczenia osób rozmawiających, dlatego ważne jest byśmy przekazywali informacje w taki sposób, który zrozumieją osoby o różnych poglądach i różnym doświadczeniu, na przebieg rozmowy dobrze wpłynie także wczuwanie się w punkt widzenia rozmówcy i odkładanie reakcji do czasu, gdy rozważy się istotne informacje, bardzo ważną rolę odgrywa zadawanie pytań.
- Różnice językowe – wyjaśniaj terminy niekonwencjonalne, specjalistyczne, lub nieznane rozmówcy. Mów prostym i naturalnym językiem. Jeśli używasz niezrozumiałego terminu opisz go swoimi słowami tak, aby rozmówca w pełni zrozumiał to co chcesz mu przekazać.
- Szum – to każdy czynnik, który zakłóca komunikację. Szumy należy eliminować jeśli chcemy zrozumieć rozmówcę. Jeśli wasza rozmowa dotyczy ważnego tematu, lub konsekwencje niepoprawnego zrozumienia odbiorcy mogą odbić się na waszej relacji zadbaj o np. zmianę otoczenia jeśli w pomieszczeniu panuje hałas, jeśli prowadzisz ważną rozmowę z żoną a dziecko „włazi wam na głowę” przełóżcie rozmowę na inny termin (na rozmowy w takich warunkach nikt nie skorzysta – włącznie z dzieckiem), jeśli jesteś zajęty, a ktoś dzwoni do ciebie w ważnej sprawie a ty nie masz warunków do skupienia lepiej dać znać o konieczności przełożenia rozmowy, niż nie usłyszeć 1/3 przekazywanych informacji.
- Emocje – reakcje emocjonalne: gniew, miłość, odruchy obronne, nienawiść, zazdrość, lęk, zakłopotanie. Wyczul się na własne nastroje, analizuj to jak reagujesz na pewne zachowania, lub w poszczególnych sytuacjach. Szanuj to, że każdy może reagować emocjonalnie i próbuj przewidzieć tego typu reakcje.
- Niezgodność komunikatów – polega na niedostosowaniu komunikatów werbalnych i niewerbalnych (słów do mowy ciała). Gesty, ubiór, postawa, wyraz twarzy itp. komunikaty niewerbalne powinny być w zgodzie z komunikatami werbalnymi.
- Nieufność – to czy wysyłany przez ciebie komunikat jest wiarygodny, jest w znacznym stopniu uzależnione od wiarygodności samego ciebie (wiedza, uczciwość, wzajemne stosunki). Dbanie o swoją wiarygodność to stwarzanie sytuacji, w których odbiorca pozna nas jako tych godnych zaufania. Wiarygodność jest wynikiem długofalowego procesu, w którym inni uznają uczciwość, sprawiedliwość i dobre zamiary człowieka.
Literatura:
J.A.F. Stoner, Ch. Wankel – „Kierowanie”

