KOMUNIKACJA,  LIFESTYLE,  W SIECI

Hejt w sieci, mowa nienawiści i akcja „Przytul hejtera”

Od prawie już 10 lat, mniej więcej od 2008 roku, czyli momentu, w którym Facebook na stałe zagościł w naszych domach, naszym codziennym emocjom towarzyszy odczuwanie, obserwowanie, niestety też często wyrażanie hejtu.

Wcześniej obserwowany na portalach informacyjnych w komentarzach, forach, czy blogach prywatnych, teraz wkroczył także do naszego życia prywatnego. Dla niektórych stał się podstawą do tworzenia PR-u swojej firmy, czasem swojej osoby. Żyjemy w czasach, w których informacje z sieci i mediów kształtują nasz pogląd na świat (możecie się z tym nie zgadzać, ale tak jest przynajmniej w przypadku większości ludzi). Wyrażanie swoich opinii, pozostawianie komentarzy pod artykułami, filmami lub innymi materiałami zamieszczanymi w sieci często przeradza się w cyfrowy konflikt co z kolei prowadzi do eskalacji słownej agresji. Komunikujemy się poprzez internet, żyjemy internetem, relaksujemy się z jego pomocą. Nasze życie zdominowane jest przez cyberprzestrzeń. Niektórzy dosłownie się od niej uzależniają.

Czym jest hejt?

Hejt ma wiele twarzy. Jest jedną z form agresji słownej i wykracza daleko poza konstruktywną krytykę wypowiedzi. Niepoparty jest żadną logiczną argumentacją, koncentruje się jedynie na chęci obrażenia, uwłaczania godności innej osoby. Często przybiera formę wulgarną, napastliwą, zaczepną, gwałtowną, lekceważącą, pogardliwą, przepełnioną nienawiścią, zazdrością czy zawiścią.

Pod pojęciem komunikacji za pośrednictwem komputera rozumie się każdą interpersonalną formę komunikacji realizowaną za pośrednictwem Internetu lub intranetu.

Co uwielbiają robić internetowi hejterzy?

Czasem hejt przybiera formę bezpośrednich sformułowań językowych tworząc tzw. mowę nienawiści, czasem przybiera też pośrednią formę manipulacji określonymi osobami, lub grupami społecznymi wpływając negatywnie na ich wizerunek, lub samopoczucie / samoocenę („niewinne” memy, przekłamujący tytuł, grafika lub zdjęcie z odpowiednim podpisem).

  • Wyrażać chamskie, złośliwe, czasem po prostu zbyt prywatne i ośmieszające informacje pod zdjęciam i postami innych użytkowników na portalach społecznościowych.
  • Wprost obrażać osoby o odmiennych poglądach.
  • Obrażać osoby proszące na forach o pomoc w jakiejś sprawie.
  • Pisać na swoim profilu prywatnym, lub firmowym posty bezpośrednio, lub pośrednio uderzające w konkretną osobę, grupę osób, lub daną społeczność.
  • Prowadzić agresywny PR wobec konkurencji, nawet nie oczerniając jej w sposób bezpośredni, ale podkreślając: my jesteśmy najlepsi, ponieważ to inni są gorsi. (prawda, że słabe?)
  • Bawić się w satyrę, która przez zawartą w sobie treść nie uderza w ideologię, ale w osobę i jej życie prywatne (przypadek, w którym satyra ośmiesza samą osobę, a nie jej nieprzemyślany występek/wypowiedź, lub głoszoną ideologię, która może oczywiście podlegać publicznej krytyce).

Dlaczego tak się dzieje? Co ułatwia hejterowi hejtowanie?

  • Technologia zaciera „bezpośredniość” komunikacji. Mimo tego, że komunikacja przez internet ma charakter doraźny a wiadomości natychmiast wyświetlane są u odbiorcy, lub u innych czytelników (np. w przypadku komentarzy) niektórzy ludzie czują się anonimowi i przekraczają granice dopuszczalnej krytyki i wolności słowa.
  • Technologia pozwala na to, aby osoby o różnym poziomie intelektualnym zabierały głos w jednej, wspólnej dyskusji.
  • Cyberprzestrzeń jest miejscem nieustannych konfrontacji i dezinformacji. (źródło Katz)

Hejt a odpowiedzialność karna

Piotr Waglowski (prawnik zajmujący się regulacjami prawnymi Internetu) twierdzi: Internet stwarza fałszywe przekonanie o pełnej anonimowości użytkowników. Dzieje się tak przez brak bezpośredniego odczucia fizycznej obecności innych użytkowników, z którymi nawiązuje się kontakty. Z tego względu poczucie odpowiedzialności za działania jest mniejsze i co za tym idzie zwiększa się też poczucie bezkarności.

W Inforze przeczytać możecie zestawienie konsekwencji prawnych wynikających z hejtu, czy też mowy nienawiści.

Przy wyrażaniu swoich opinii w sieci należy jednak pamiętać, że polski kodeks karny zabrania publicznego propagowania ustroju totalitarnego, nawoływania do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych czy też wyznaniowych, a także pomawiania lub znieważania innych osób.

Wpływ hejtu na ludzi

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że choć internet jest światem wirtualnym to skutki działań w nim podejmowanych nie są wirtualne, ale jak najbardziej rzeczywiste. Wypowiedzi kierowane w cyberprzestrzeń bardzo często traktują więc nie jako rzeczywisty akt komunikacji, ale jako budowanie własnej tożsamości. Poczytasz o tym więcej tutaj. Nie zdają sobie sprawy, że ich komunikat działa jak prawdziwa wypowiedź w świecie realnym.

„Przytul hejtera”

Ktokolwiek, kiedykolwiek pracował w miejscu, w którym stykał się z całym spektrum społeczeństwa ten wie, że nic tak nie działa na tych najbardziej niezadowolonych jak zwykły uśmiech i uprzejmość.

Akcja „Przytul hejtera” ma na celu propagowanie sprzeciwu wobec hejtu w sieci ale bez agresji i eskalowania przemocy. Jej organizatorem jest Fundacja Dzieci Niczyje.

Pozwolę sobie zacytować hasła propagowane przez akcję „Przytul hejtera” bezpośrednio, ponieważ nie trzeba w nich nic zmieniać:

Na samym dole akcji czytamy bezpośredni apel do hejtera: Jesteś hejterem?Skontaktuj się ze swoją głową, sercem i sumieniem. Przeproś i nie rób tego więcej!. Prawda, że mądre?

Inspirujące cytaty

  • Będę ział nienawiścią do tych, co odnaleźli swoje skarby, bo ja sam nie dotarłem do mojego – Paulo Coelho
  • W nienawiści jest strach – Fryderyk Nietzsche
  • Je­dynym do­wodem na to, że is­tnieje ja­kaś po­zaziem­ska in­te­ligen­cja, jest to, że się z na­mi nie kon­taktują. – Albert Einstein

Literatura: 

Tytuły są odnośnikami do artykułów i fragmentów ksiażek, których przeczytanie naprawdę Wam polecam.
  1. Marta Regina Jabłońska – Język nienawiści w internecie
  2. Journal of Communication – Haters. Harassment, Abuse and Violence Online.

  3. Jacek Pyżalski – Agresja elektroniczna i cyberbullying jako nowe, ryzykowne zachowanie młodzieży
  4. Jacek Pyżalski – Agresja elektroniczna – wirtualne ciosy, realne rany 
  5. Jacek Pyżalski – Polscy nauczyciele i uczniowie a agresja elektroniczna

autor

130 komentarzy

Skomentuj Jola Szymanska Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *