Przemyślany kadr czy łapanie momentu? Fotografia decydującego momentu wg. koncepcji Cartier-Bressona

Trzy. Dwa. Jeden. Akcja. Zdarzyło Wam się kiedyś tak długo myśleć nad kadrem lub tematem zdjęcia, że straciliście z oczu coś naprawdę ważnego? A może zachowawczo strzelacie na krótkim czasie i szukacie później perełek, które przedstawiają najlepszy moment? Jak połączyć te dwa tryby fotografowania? Henri Cartier-Bresson  to francuski fotograf z początku XX wieku a zarazem twórca koncepcji, dzięki której to możliwe.

Bressona uważa się za ojca fotoreportażu (on sam tak nie uważał), a jego zdjęcia publikowane były nie tylko w Europie ale i Stanach Zjednoczonych. Jako dziecko marzył o byciu malarzem.  Całe jego podejście do fotografii przesiąknięte jest porównywaniem jej do malarstwa z podkreśleniem różnic dzielących te dwie sztuki. Jak to u (prawie) każdego fotografa bywa, pierwsze jego prace nie były przyjęte przychylnie.  Publikował je w dziennikach i pokazywał na wystawach. Mimo tego, że nie miał do dyspozycji Instagrama już w latach 30. pracował jako niezależny fotograf. W czasie wojny został uwięziony w obozie, z którego uciekł w 1943 roku. Przyłączył się po tym do francuskiego ruchu oporu. Do fotografii aktywnie powrócił dwa lata później. Jego prace łączyło charakterystyczne uwiecznienie decydującego momentu, na bazie której to cechy powstała znana nam dzisiaj koncepcja łączona z jego nazwiskiem. Koncepcja ta wpłynęła na rozwój nowoczesnego reportażu.

henricartierbresson.org

W 1952 roku Bresson wydał książkę o tym samym tytule: The Decisive Moment. Przed pojawieniem się i książki, i koncepcjiznany był czytelnikom magazynów w Stanach Zjednoczonych i Europie. Dokumentował w nich między innymi wydarzenia z wojny domowej w Hiszpanii i ostatnich dni życia Mahatmy Gandhiego. Książka składała się z  126 fotografii i tekstu. Dzięki ilustracjom była prosta w odbiorze i zrozumiała nie tylko dla osób znających się na fotografii ale też dowolnych czytelników z ówczesnego społeczeństwa.

„Dla mnie fotografia jest jednoczesnym rozpoznaniem, w ułamku sekundy, zarówno znaczenia wydarzenia, jak i precyzyjnej organizacji form, które nadają wydarzeniu właściwą ekspresję. (…) W każdym razie, ludzie myślą o wiele za dużo o technice, a za mało o widzeniu.”

(It was only in the process of working for (magazines)’, the photographer wrote in his introduction, ‘that I eventually learned – bit by bit – how to make reportage with a camera, how to make a picture story (…) In any case, people think far too much about techniques and not enough about seeing.)

Koncepcja decydującego momentu opierała się w dużej mierze na spostrzegawczości fotografa i dostrzeżeniu w krótkim czasie kompozycji rozgrywającej się sceny. Były to zarówno momenty zaskakujące autora zdjęć jak i te długo wyczekiwane. Aparat był pauzą, rozszerzeniem oka i stał się też narzędziem, dzięki któremu zwykły szarak mógł zabłysnąć jako prawdziwy artysta.  Liczył się po prostu dobry finał. Dobre zdjęcie. A takie każdemu się przecież w całym życiu trafi 🙂

„Dobra fotografia jawi się więc jako rezultat wyuczonego instynktu, obserwacji otoczenia i dbałości o kompozycję. (…) Sam Bresson wyrażał się z pogardą o swojej popularności. Pod koniec życia polemizował z interpretacjami swojej twórczości, twierdząc, że nigdy nie był fotoreporterem i nie tworzył foto-opowieści, a raczej wizualny dziennik, przy pomocy swojego aparatu Leica.”

niezlasztuka.pl

Henri Cartier-Bresson (1954)

Henri Cartier-Bresson (1961)

Zdjęcia innych autorów

Peter van Pluim

Jasmine Virtue

Gérard Bloncourt, Paryż, (1950)

Robert Doisneau, Paryż (1950)

Suphakaln Wongcompune, Tajlandia (2018)

Daniel Dunlop, Toronto

autor nieznany, Lwów, 1968

Moje zdjęcia

Zdjęcia pochodzą z ogromnego rozstrzału czasowego 🙂 Proszę Was więc o wyrozumiałość 🙂 Jedno niewątpliwie je łączy. Łapią chwilę i przedstawiają jej emocje.

Ciekawe linki – zobaczcie koniecznie 🙂

Fundacja Henri Cartier-Bressona

Fanpage Subiektywny wybór obrazów wg Bressonowskiej koncepcji decydującego momentu

Niezła sztuka – artykuł poświęcony koncepcji  decydującego momentu wg. koncepcji Cartier-Bressona

Źródła:

cytaty: The Mind’s Eye: Writings on photography and photographers