EDUKACJA

Rodzaje metod pracy i ich klasyfikacje – pigułka

Dzisiejszy wpis jest uzupełnieniem do tematu poruszanego parę dni temu w artykule o tym, jak dobrać metodę pracy do rodzaju przyswajania wiedzy u uczniów . Wychodząc od istnienia trzech preferowanych rodzajów przyswajania wiedzy a także innych czynników decydujących o wybieranej przez nas metodzie pracy, skupimy się na najważniejszych klasyfikacjach metod, które przydadzą Wam się do pisania popranych konspektów z zajęć.

Metody pracy zawieracie w początkowej części Waszego scenariusza po określeniu celów ogólnych i operacyjnych.

Po co określać metody pracy?

Metody nauczania służą zapoznaniu uczniów z nowym materiałem, zapewniają utrwalenie zdobytej wiedzy, umożliwiają kontrolę i ocenę stopnia opanowania wiedzy.

Podział metod nauczania

Choć dzisiaj stosuje się „skontaminowany” podział metod nauczania, warto wiedzieć skąd każdy rodzaj „wyrósł”. Kojarząc podstawowe klasyfikacje metod nauczania łatwiej odtworzycie w pamięci współczesną rozbudowaną jej klasyfikację.

Metody oparte na słowie:

  • opowiadanie,
  • wykład,
  • pogadanka,
  • dyskusja,
  • praca z książką.

Metody oparte na obserwacji i pomiarze:

  • pokaz,
  • pomiar rzeczy, zjawisk i procesów.

Metody oparte na działalności praktycznej:

  • metoda laboratoryjna,
  • metoda zajęć praktycznych.

Metody asymilacji wiedzy, czyli uczenie się przez przyswajanie: 

  • pogadanka,
  • dyskusja,
  • wykład,
  • praca z książką;

Metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy, czyli uczenie się przez odkrywanie:

  • klasyczna metoda problemowa,
  • metoda przypadków,
  •  metoda sytuacyjna,
  • giełda pomysłów
  • mikronauczanie,
  • gry dydaktyczne;

Metody waloryzacyjne – uczenie się przez przeżywanie:

  • metody impresyjne,
  • metody ekspresyjne.

Metody praktyczne – uczenie się przez działanie:

  • metody ćwiczebne,
  •  metody realizacji zadań wytwórczych.

Metody nauczania teoretycznego:

  • wykład,
  • pogadanka,
  • dyskusja,
  • opis,
  • opowiadanie,
  • wyjaśnienie;

Metody nauczania praktycznego:

  • rozwijanie umiejętności,
  • pokaz,
  • ćwiczenie,
  • instruktaż,
  • inscenizacja.

  1. metody słowne;
  2. metody oglądowe;
  3. metody praktyczne;
  4. metody gier dydaktycznych.

  1. metody pisemne
  2. metody praktyczne
  3. metody teoretyczne
  4. metody słowne
  5. metody proste i złożone

Podające:

  • opowiadanie,
  • wykład,
  • opis,
  • pogadanka.

Eksponujące: pokaz z elementami przeżycia.

Programowe:

  • w oparciu o program nauczania,
  • przy użyciu książki, komputera etc.

Praktyczne:

  • metoda projektu,
  • ćwiczenia laboratoryjne.

Problemowe:

  • wykład problemowy,
  • klasyczna metoda problemowa,
  • część metod aktywizujących.

Najczęściej stosowany podział metod

  • wykład informacyjny: służy do przekazywania informacji w sposób usystematyzowany;
  • pogadanka: rozmowa nauczyciela z uczniem w toku której nauczyciel przedstawia określone treści, stawia pytania a uczniowie odpowiadają;
  • opowiadanie: polega na przedstawieniu tematu o określonej akcji i w czasie; powinno być realizowane żywo i barwnie;
  • opis;
  • prelekcja;
  • anegdota;
  • odczyt;
  • objaśnienie lub wyjaśnienie.

  • wykład problemowy;
  • wykład konwersatoryjny;
  • klasyczna metoda problemowa;

  • metoda przypadków;
  • metoda sytuacyjna;
  • inscenizacja;
  • gry dydaktyczne: symulacyjne; decyzyjne; psychologiczne;
  • seminarium;
  • dyskusja dydaktyczna: związana z wykładem; okrągłego stołu; wielokrotna; burza mózgów; panelowa; metaplan.

  • film;
  • sztuka teatralna;
  • ekspozycja;
  • pokaz połączony z przeżyciem.

  • z użyciem komputera;
  • z użyciem maszyny dydaktycznej;
  • z użyciem podręcznika programowanego.

  • pokaz;
  • ćwiczenia przedmiotowe;
  • ćwiczenia laboratoryjne;
  • ćwiczenia produkcyjne;
  • metoda projektów;
  • metoda tekstu przewodniego;
  • seminarium;
  • symulacja.

Na szczególną uwagę – moim zdaniem – zasługują metody aktywizujące uważane za szczególnie skuteczne w procesie uczenia się. Więcej na temat tego typu metod przeczytacie  w osobnym artykule: „Powiedz, a zapomnę. Pokaż, a zapamiętam. Pozwól wziąć udział, a zrozumiem”.

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *