Powstanie państwa polskiego, „Legenda o białym orle”, cechy legendy, symbole narodowe

Październik i listopad to miesiące idealne na omówienie z dziećmi klas drugich genezy powstania państwa polskiego. Zbliżające się święto 11 listopada to dzień, w którym tylko Ci, którzy naprawdę się postarają nie zauważą otaczających nas symboli narodowych. Warto przybliżyć dzieciom historię związaną z ich powstaniem.

Zajęcia prowadzone w klasach I – III, zazwyczaj w pełnej treści, którą tutaj widzicie przypadają na klasę II i III. Już w I klasie wymienimy jednak rodzaje symboli narodowych i zaznajomimy dzieci z okazjami, instytucjami, ubiorami w których się je stosuje. Treści nawiązują do podstawy programowej z 2017 roku z zakresu edukacji polonistycznej i przyrodniczej w nauczaniu zintegrowanym. Treści wpisują się w krąg tematyczny o powstaniu państwa polskiego i symbolach narodowych. Z edukacji przyrodniczej o położeniu Polski w Europie.

Artykuł zawiera informacje, którymi w formie pogadanki uzupełnicie lekcję o ciekawe i przydatne treści. Wszystkie grafiki zawarte w poście są przeznaczone do wydruku na formacie A4 (250 dpi) lub czymś proporcjonalnie większym. Możecie z nich korzystać w celach prywatnych, lub edukacyjnych, jednak nie możecie ich sprzedawać i wykorzystywać do własnych publikacji. Grafiki są mojego autorstwa, ale zawierają elementy graficzne w domenie publicznej. Każdy plik otwiera się w oryginalnej wielkości. Wtedy możesz go zapisać na dysku. Stwórz z nich ciekawą gazetkę szkolną, klasową, lub po prostu wykorzystaj do poprowadzenia lekcji. Na końcu wpisu znajdziecie prostą kartę pracy podsumowującą podstawowe wiadomości.

Wprowadzeniem do tego tematu będzie legenda o Lechu, Czechu i Rusie. Jedną z jej uproszczonych wersji jest „Legenda o białym orle” Wiery Badalskiej.

Po głośnym odczytaniu treści legendy możemy zaangażować klasę we wspólne głośne czytanie. Później wspólnie podsumujemy jej treść opowiadając jej kolejne wydarzenia. Wymienimy bohaterów legendy i zastanowimy się jakiego miejsca mogli szukać chcąc osiąść gdzieś na stałe i zbudować gród.

Co wiemy na ten temat z historii? Pierwsze ślady osadnictwa na terenach dzisiejszego Gniezna pochodzą sprzed 8 – 10 tysięcy lat. Najstarszy gród gnieźnieński zbudowano dopiero ok. 940 roku na Wzgórzu Lecha. Pierwszym historycznym władcą Polski był książę Mieszko I.  Był księciem nad plemieniem Polan, z którego utworzył państwo Polskie. Pochodził z dynastii Piastów. W roku 966 przyjął chrzest czyniąc tym samym swoje państwo, państwem chrześcijańskim. Dziś obejrzymy go na banknocie 10 zł.

Jakie są nasze symbole narodowe?

 

W jakich sytuacjach wykorzystuje się symbole narodowe?

Możliwe odpowiedzi dzieci:

• flagi wywiesza się na budynkach w święta narodowe,
• godło Polski wisi w każdej szkole w Polsce (często w każdej klasie),
• godło Polski wisi w budynkach związanych z polityką (ratusz, sejm),
• godło Polski wykorzystywane jest na mundurach wojskowych i policyjnych,
• godło Polski wykorzystywane jest na pieniądzach: monetach i banknotach,
• godło i flaga Polski widnieją na słupach granicznych na granicy Polski,
• godło Polski często wykorzystuje się na pieczątkach, jedną z nich dzieci mają w swoim plecaku – na legitymacji szkolnej, w innych przypadkach np. w kancelariach prawnych.

Inne pytania związane z Polską i dniem 11 listopada

1. Jak myślicie, czy Polacy pod zaborami mogli posługiwać się symbolami narodowymi?
2. Czy mogli mówić w swoim ojczystym języku?
3. Jeżeli Polski nie było na mapie 123 lata to w jaki sposób kolejne pokolenia wiedziały, że są Polakami? Skąd umiały język polski? Skąd znały polską historię?
4. Co oznacza słowo patriota?
5. Jak myślisz, czy dzisiaj też można być patriotą?
6. Co Twoim zdaniem w dzisiejszych czasach charakteryzuje patriotę?

Polska jako państwo w Europie

Europa jest subkontynentem. Skonsultujcie z podręcznikiem ze starszych klas i uczcie dzieci wg. własnego uznania.

Cele szczegółowe zajęć:

• umiejętność wskazania w utworze elementów, które świadczą o tym, że jest on legendą,
• opowiadanie legendy z zachowaniem chronologii wydarzeń,
• opis godła polskiego wiszącego w klasie
• powiązanie wyglądu godła z „Legendą o białym orle”
• wskazanie na mapie granic Polski i jej stolicy
• wskazanie co znajduje się na południu Polski, a co na północy Polski,
• określenie, jakiego miejsca mogli szukać wędrowcy by założyć w nim osadę / gród
• wskazanie na mapie Gniezna, Krakowa i Warszawy – dwóch stolic historycznych Polski i stolicy obecnej

Karta pracy dla klas I – III (klasa II)