Wprowadzanie liter

Czytanie jest nierozłączne z nauką pisania. O tym od czego zależy nauka czytania i pisania napisałam w ostatnim artykule. Ten post przybierze najprostszą z możliwych form i w okrojony ale też najbardziej schematyczny sposób pokaże Wam jak wprowadzać dziecku nową literę.

Etapy wprowadzania litery

Stwarzamy sytuację dydaktyczną

która umożliwi nam ćwiczenia w mówieniu i wyodrębnienia wyrazu podstawowego, w którym występuje wprowadzana przez nas litera:

• historyjka obrazkowa,
• zagadka,
• piosenka,
• wierszyk,
• wycieczka,
• fragment lektury,
• rozmowa.

Przykładowe wprowadzanie litery „A” i „O”
źródło: Tropiciele, WSiP, podręcznik dla klasy I, cz.I

Prezentujemy literę na obrazku.

Prezentujemy wyraz.

Nowsza i starsza wersja planszy edukacyjnej służącej do wprowadzania litery. Osobiście uważam, że najbardziej przydatne są plansze zawierające minimum informacji, czyli prezentację litery, graficzne przedstawienie danego przedmiotu i zapis wyrazu z wprowadzaną literą.

Pokazujemy na kartonikach komplet liter – mała i wielka drukowana i pisana.

Analiza i synteza słuchowo – wzrokowa wyrazu podstawowego

Przykładowe wprowadzanie litery „A” i „O”
źródło: Tropiciele, WSiP, podręcznik dla klasy I, cz.I

objaśnienie: szare paski odpowiadają kolejno: odczytaniu wyrazu w całości i sylabami / czerwone kropki odpowiadają samogłoskom, niebieskie – spółgłoskom

odczytanie wyrazu (w całości, sylabami, głoskami)

dokonanie syntezy

wyróżnianie samogłosek i spółgłosek (wykorzystanie cegiełek)

wyodrębnienie nowej głoski i wyszukiwanie nowych wyrazów z tą samą głoską

Nauka pisania małej i wielkiej litery oraz łączenie jej z innymi

• powoli przy jednoczesnej analizie kształtu (porównywanie z innymi literami, pytanie dzieci co im dana litera przypomina)
• demonstrowanie sposobu pisania przez nauczyciela w dużym formacie np. na tablicy bez linii,
• dzieci kreślą literę w powietrzu (na ławce, na plecach kolegi, lepią z plasteliny) tak by łączyć kształt z pamięcią wzrokową i dotykową
• pisanie w liniaturze po śladach
• pisanie w zeszytach przedmiotowych po wzorze nauczyciela
• prezentacja wyrazu z wprowadzaną literą, sylab, skupiamy się na łączeniu liter
• układanie zdań i zapis – uzupełnienie zdania lub wyrazu obrazkiem narysowanym w zeszycie

Czytanie tekstu z nową literą

Ćwiczenie odnajdywania litery w tekście.

źródło: domowyprzedszkolak.pl

Przykładowe wprowadzanie litery „U”
źródło: Tropiciele, WSiP, podręcznik dla klasy I, cz.I

 

• korzystanie z elementarza
• ćwiczymy mówienie, odmianę wyrazu
• odszukiwanie wyrazów z nową literą w krótkim tekście i ich odczytywanie
• ćwiczenia w czytaniu (najpierw nauczyciel, później uczniowie)
• wprowadzenie czytania z podziałem na role
• układanie pytań do tekstu przez nauczyciela i na odwrót.

źródło: Alfabet aktywnie, TVP ABC

sam wierszyk nie eksponuje wprowadzanej litery, ale jest zagadką na temat zwierzęcia przedstawionego na rysunku, powinniśmy zapisać wyraz dziecku tak by mogło powtórzyć go według wzoru; zabrakło mi tutaj trzylinii.

Wszystkie te czynności możemy wykonywać przy jednoczesnym ćwiczeniu grafomotoryki pisząc np. szlaczki po śladzie.

autorka